Dünyada ve Türkiye’de Balıkesir Madenciliğinin Konumu
Balıkesir Madenciler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Özcan KİREÇ Konuşmalarına şu sözlerle başladı.”Bir yıllık refah istiyorsan tahıl yetiştir, on yıllık refah istiyorsan ağaç yetiştir, yüz yıllık refah istiyorsan insan yetiştir.” Bilgili, vicdanlı, merhametli, sevgi barındıran, ön görüsü yüksek kaliteli insanlar yetiştirip ülkesine milletine ve dünya faydalı olmalarını sağlamalıyız.
“Maden hayattır, insanı da maden yaşatır” cümlesiyle madenciliğin insanoğlunun evrimindeki önemi çok büyüktür.” dedi.
Madencilik hangi sektör?
Madencilik, özellikle tarım ile birlikte toplumların hammadde ihtiyaçlarını sağlayan iki temel üretim alanından birisi konumundadır. Doğal kaynaklarını etkin bir biçimde kullanan gelişmiş ülkeler, var olan ekonomik güçlerini büyük anlamda buna borçludur.
Madencilik sürekli gelişme gösteren bir iş alanıdır. Yeni cevher yataklarının bulunması bu cevherlerin çıkarılmasının işletme giderlerine değecek ölçütte olup olmadığına karar verilmesi, üretimin başlaması veya durdurulması gibi teknik konular kapsamlı araştırmaları gerektirmektedir. Bilim ve teknolojik ilkeleri uygulayarak, işin gereklerine uygun gereçleri seçerek, alanı ile ilgili işlem ve süreçleri doğru takip edebiliyoruz.
Hemen hemen her fırsatta yazılarıma ve konuşmalarıma Balıkesir’in madenciliği hakkında verileri hatırlatarak başlarım.
Balıkesir Madencilik sektöründe gelişme potansiyeline sahip ve aynı zamanda elverişli yatırım ortamı, uygun jeolojik yapı, zengin rezervleri ile son yıllar da en çok ruhsat başvurusu yapılan bir ildir. Maden çeşitliliği bakımından 37 çeşit ile Türkiye de 2.ci sırada yer almaktadır. Balıkesir’in sahip olduğu zengin maden yatakları yatırımcıların ilgisini çekmektedir.
Balıkesir’deki Maden Yataklarında
Endüstriyel Hammaddeler
Metalik Madenler
Yarı Metaller
Doğal Taşlar
Enerji Hammaddeleri çıkarılmaktadır.
Türkiye’nin enerji kaynağı Dünyanın göz bebeği BOR
Ülkemiz dünya Bor rezervlerinin %73’üne sahip Dünya Bor pazarının %59’una hakim.
Türkiye’nin ilk işletilebilen Bor yatağı Balıkesir ilçelerinde Susurluk maden sahası ve faaliyet gösteren 4 Bor işletme müdürlüğünden 2’si Bigadiç maden sahası işletme Müdürlüğü ve Bandırma işletme Müdürlüğü’dür.
Bor Nedir? Bor Madeni Neden Önemlidir?
Bor; Periyodik tabloda B simgesiyle gösterilen atom numarası 5, atom ağırlığı ise 10.81 olan metal ametal arası iletken özelliğe sahip bir elementtir. Periyodik tablonun 3A grubunun ilk ve en hafif elementi olarak kabul edilir. Bor madeni çeşitli metal veya ametal elementler ile yaptığı bileşiklerin gösterdiği farklı özelliklerinden dolayı birçok alanda kullanılmasına olanak sağlar. Bor bileşiklerinde metal dışı bileşikler gibi davranırken, saf bor karbon gibi elektrik iletme özelliğine sahiptir. Kristalize bor görünüm olarak elmasa benzer ve neredeyse elmas kadar sert bir elementtir.
Çeşitli Bor Madeni Cevherlerinden Görseller;
Bor’un kullanıldığı başlıca sanayi kolları ve alt sektörler şu şekildedir;
•Cam sanayi(ısıya dayanıklı cam ve elyaf sanayi)
•Seramik sanayi(Emaye,Frit ve Sir imali)
•Temizleme ve Beyazlatma sanayi(deterjan)
•Gübre ve zirai ilaç yapımı
•Metalurji (Ergimeyi hızlandırıcı ve çeliğin serleştirilmesi)
•Nükleer uygulama (Atom reaktörlerinde)
Atom reaktörlerinde bor’lu çelikler, bor karbürler ve titan bor alaşımları kullanılır. Paslanmaz borlu çelik, nötron absorbanı olarak tercih edilmektedir.
Yaklaşık her bir bor atomu bir nötron absorbe etmektedir. Bu nedenle, atom reaktörlerinin kontrol sistemleri ile soğutma havuzlarında ve reaktörün alarm ile kapatılmasında bor (B) kullanılmaktadır. Ayrıca, nükleer atıkların depolanması için bor cevheri olan kolemanit kullanılmaktadır.
Eti Maden Ferrobor üretim tesisi Balıkesir’imizin Bandırma ilçesinde kuruluyor.
Ferrobor nedir?
%6 – %25 arasında Bor içeren gümüş-metalik gri renginde demir-bor alaşımdır.
Ferrobor nerede kullanılır ?
•Ferrobor Bor tesisi
Savunma sanayi ve havacılık, otomotiv sektörü, Tıp elektroniği ve elektronik ev aletleri
Üretim kapasitesi yıllık 800 ton.
•Bor Karbür tesisi
Savunma sanayi ve ileri teknoloji cihazlar üretimi
‘Bor Karbür (B4C)’ bileşeninin olağanüstü sertliğinden dolayı tank zırhında ve kurşun geçirmez yeleklerde kullanılmaktadır.
Yıllık 1.000 ton üretim kapasitesi
•Lityum Tesisleri
Yerli otomobilimiz TOGG, Mobil cihazlar, Tabletler, Bilgisayarlar gibi akılı teknolojiler için batarya üretimi
Yılda toplam 700 ton üretim kapasitesi
•Nadir toprak elementleri üretim tesisi
Cam ve Seramik sanayi, Lazer üretimi, Petrol katalizörü ve ileri teknoloji cihazların üretimi
694 milyon ton Nadir toprak elementleri rezervi
Başkan Kireç “Enerji açısından Bor madeninin Stratejik Önemi ise teknolojik ve sürdürülebilir yaşam açısından Dünyada öngörülen 2030-2040 yıllarından sonra benzin ve dizel araçların üretilmemesi temiz enerji olarak elektrikli araçların üretimi Bor madenini çok daha değerli kılıyor.
Enerji alanında Suudi Arabistan, Venezuela, Rusya, İran da bulunmayan Lityum karbonat Türkiye Cumhuriyeti devletimizin rezervlerinde mevcuttur.” Diyerek yer altı kaynaklarımızın ne kadar kıymetli olduğundan bahsederek açıklamalarda bulundu.
